Warmtekrachtkoppeling staat ook deze winter weer garant voor 2.700 MWe

De recente berichtgeving geeft aan dat wat elektriciteit betreft, de bevoorradingszekerheid in België niet vanzelfsprekend is. Naar aanleiding van dit actuele debat grijpt COGEN  graag nog eens de kans om enkele belangrijke cijfers en trends op een rijtje zetten over warmtekrachtinstallaties. Het belang van deze installaties en WKK (warmtekrachtkoppeling) wordt namelijk snel duidelijk wanneer je een energiesysteem probeert voor te stellen zonder…

De warmtekrachtinstallatie in Vlaanderen

Warmtekrachtinstallaties wekken op een efficiënte manier tegelijkertijd warmte en elektriciteit op waardoor ze een brandstofbesparing realiseren. Dit kan zowel op basis van fossiele brandstoffen zoals aardgas als met hernieuwbare brandstoffen zoals biogas. We vinden warmtekrachtinstallaties terug bij een groot aantal toepassingen gaande van grote industriële sites (bv. chemische bedrijven in de Antwerpse haven), over glastuinbouwbedrijven en biogasinstallaties, rusthuizen, ziekenhuizen en zwembaden tot zelfs bij particulieren. Doordat verschillende van deze installaties (en zeker de grotere) een mogelijkheid hebben om hun warmte tijdelijk op te slaan (bv. in een buffervat) zijn ze ook flexibel inzetbaar op momenten dat er een tijdelijk elektriciteitsoverschot of -tekort is.

Afbeeldingsresultaat voor cogeneration

In Vlaanderen zijn er een 700-tal WKK-installaties in bedrijf, samen goed voor ongeveer 2.200 MWe, die ongeveer 20 procent van het bruto Vlaams elektriciteitsverbruik produceren. Dankzij hun hoge efficiëntie leveren ze een gemiddelde brandstofbesparing van 20 procent in vergelijking met de klassieke gescheiden opwekking van warmte en elektriciteit. Voor België bedraagt het totaal opgesteld vermogen aan WKK ongeveer 2.700 MWe. Dit is vergelijkbaar met het totaal vermogen van de vier productie-eenheden in Doel.

Potentieel van 1.000 MWe extra tegen 2025

Uit een studie die COGEN begin dit jaar uitvoerde, blijkt dat WKK tegen 2025 nog eens 1.000 MWe van de nodige bijkomende basis- en stuurbare capaciteit kan leveren. Door haar hoge energie-efficiëntie en omwille van haar flexibiliteit, vooral dan in combinatie met thermische buffers, vormt WKK de aangewezen aanvulling voor elektriciteitsproductie door wind en zon. Bovendien is WKK omwille van het veelvoud aan kleinere eenheden erg betrouwbaar, de beschikbaarheid van 50 eenheden van 500 kWe is namelijk betrouwbaarder dan deze van 1 eenheid van 25 MWe.

WKK faciliteert en verduurzaamt de elektrificatie

De introductie van de brandstofcel-WKK heeft ervoor gezorgd dat WKK ook de residentiële en zelfstandigenmarkt heeft bereikt. Dit is op niveau van lokale elektriciteitsnetten voordelig aangezien WKK’s vooral elektriciteit opwekken op koude momenten, net wanneer elektrisch aangedreven warmtepompen elektriciteit nodig hebben.

ESCO

Bij een energieprestatiecontract garandeert een Energy Service Company (ESCO) een verlaging van de energiekost door duurzame en energie-efficiënte investeringen uit te voeren. De investering is budgetneutraal: de ESCO wordt betaald met een deel van de energiebesparing die hij realiseert. Na de periode van het contract is de volledige winst voor de opdrachtgever. In vele ESCO-projecten zien wij WKK toegepast, doorgaans in combinatie met andere maatregelen (isolatie, relighting) en technieken (warmtepomp, PV…).

lamp in gras - foto door Ashes Sitoula on Unsplash

Warmtenetten

De warmte van een WKK kan gebruikt worden voor tal van toepassingen, waaronder ook het voeden van een warmtenet. Naast directe voeding van een warmtenet, kan WKK ook worden gebruikt als aanvulling op gerecupereerde restwarmte of om de overgangsperiode te overbruggen waarin het warmtenet aangelegd en uitgebreid wordt. We zien in landen als Duitsland en Denemarken dat WKK in combinatie met warmtenetten het sluitstuk vormt om de duurzame energiepuzzel rond te krijgen.

Vergroening van WKK

Het overgrote deel van de WKK’s draaien vandaag de dag nog op aardgas. Dat zal naar alle verwachtingen ook de komende decennia zo blijven, alleen zal de samenstelling van dit gas geleidelijk aan verder vergroenen door injectie van enerzijds biogas uit reststromen opgewaardeerd tot biomethaan en anderzijds door injectie van duurzaam opgewekt synthetisch gas (Power-2-Gas). Op die manier kunnen WKK’s dus (deels) op groen gas draaien en zo op een energie-efficiënte manier (deels) groene stroom en groene warmte opwekken.

Tekst: Jörg Baeten
Foto’s: Sibelga | GE Power

Nieuwsbrief

In je mailbox: aankondigingen van opleidingen, events, nieuws en inzichten over duurzaamheid.

"*" indicates required fields

This field is for validation purposes and should be left unchanged.